وبلاگ شخصی رضا مسعودی

الف:علل پيشرفت:درپيشرفت وتوسعه ژاپن علل وعوامل چندي دخيل بوده است. از جمله:
1- اهميت دادن به مقوله تعليم وتربيت:درميان كشورهاي صنعتي جهان كشور ژاپن به عنوان نمونه بارزي مطرح است كه با استفاده از تعليم وتربيت توانسته در ساختارهاي اجتماعي،اقتصادي وفني خود بالاترين ميزان تغيير وتحول را ايجاد كند.ژاپن برخلاف كشورهاي اروپايي در زمينه صنعتي شدن فرآيند تلاش وتجربه طولاني اي را تجربه نكرد،بلكه با توسعه ناگهاني نظام تعليم وتربيت خود واستفاده از جهان به عنوان دانشگاه عمومي توانست به اين درجه از رشد صنعتي دست يابد.ژاپن بعد از قرن هفدهم آموزش وپرورش را عامل اساسي رشد اقتصادي خود قراد داد.(ازكيا مصطفي؛جامعه شناسي توسعه،ص62)
2- نحوه برخورد وتعامل با فرهنگ غرب: اغلب علل ورمز وراز پيشرفت ژاپن را در برخورد با تمدن غرب جلوه مي دهند كه ژاپن درموقع تماس باغرب، از كمال سلامتي فرهنگي برخوردار بود ودر تجدد وصنعتي شدن راه معقولي اختيار كرد ودانسته يا ندانسته اين نكته را دريافت كه صنعت وتفكري كه الهام بخش آنست واحدي است تجزيه نا پذير واين دو را بايد با هم فرا گرفت وآموخت.از اين رو به قول»كارل لويت » فيلسوف آلماني كه در دهه سي به ژاپن رفته بود،ژاپني ها فلسفه آلمان را بخوبي مي شناختند ودرآن زمان كانت شناس وهگل شناس حتي هوسرل شناس داشتند.ژاپن مدتها تقليد را پيشه ساخت،هم تقليد علمي وصنعتي وهم تقليد شيوه تفكر را.
اما با آنكه در زمينه صنعت وتوليد مبدل به قدرت جهاني شد واز تنگاي تقليد بدر آمد وبه آفرينندگي صنعتي رسيد.در زمينه تفكر بجز كوششهايي چشمگير در زمينه ادبيات وهنر،به پايه آفرينندگي غرب نرسيد وهيچ متفكري از آن سرزمين برنخاست كه مانند متفكران غربي درباره عاقبت انسان ،تاريخ وسيطره تكنيكي بينديشند وراه هاي نوي بگشايند.(شايگان،داريوش؛آسيا دربرابر غرب،ص60)
با اين حال اين فقط يك پيشرفت مادي بوده است وپا به پاي آن معنويت ازآن جا رخت برمي بست تا اينكه محققان به اين شيوه از زندگي ژاپني ها هشدار داده اند:«درمورد تعادلي كه ژاپني ها ميان زندگي سنتي وشيوه غربي بوجود آورده اند،بايد گفت كه اين تعادل بسيار آسيب پذير است.با اينكه به گفته لويت» ژاپني ها موفق شده اند كه يك زندگي دو چهره داشته باشند ودر خانه وزندگي خصوصي به راه ورسم نياكان خود زندگي كنند ودر بيرون سوداگران اقتصادي باشند،اين همزيستي موقتي است وناگزير رو به زوال خواهد رفت،چنانكه آثار آن هم اكنون به خوبي پديدار است. (همان ص61)
3- مديريت كارآمد؛منطبق با نيازهاي جامعه ژاپن:ووگل معتقد است: پيشرفت هاي ژاپني ها بيشتر دستاورهاي ساختارهاي سازماني، سياستگذاري و برنامه ريزي درست آنهاست. شايد بتوان گفت مديريت ژاپني كه زبانزد جهانيان است در اين توفيق سهم بسزايي داشته است.
4- پر كار وسخت كوش بودن كه پركاري آنها زبانزد شده است.
5- رعايت نظم و قانون و احترام به حقوق ديگران؛
6- برنامه ريزي درست و دقيق و منطبق با واقعيت ها و توانمندي كشور
7- فرهنگ استقلال طلبي (به ويژه استقلال اقتصادي)؛
8- اهتمام به كارگروهي (تيمي)
9- برخورداربودن ازنظام آموزشي كارآمد ( كيفيت بالاي آموزش)
10- توجه به انضباط كاري و شوق به كار
11-,....
بسياري از پژوهشگران علل توفيق ژاپن را به نظام آموزش و پرورش كارآ، با كيفيت و سرمايه گذاري زياد روي پرورش منابع انساني، سختكوشي و وفاداري افراد به سازمان هائي كه در آن كار مي كنند، احساس تعهد در جهت رشد و پيشرفت، فداكاري و آمادگي براي اصلاح نارسائي ها و اشتباهات خود، سازماندهي و مديريت بسيار خوب و كارساز نسبت ميدهند »
هر يك از اينها وعوامل ديگر دست به دست هم داده وپيشرفت ژاپن را رقم زده اند.
ب:آداب ورسوم ژاپني ها:با آنكه در حال حاضركشور ژاپن در صف ممالك مترقي جهان گام برمي دارد وپيشتاز عرصه رقابت هاي صنعتي واقتصادي است وبا وجود آنكه ظاهرا بيكاري، بي سوادي وفقر درآن وجود ندارد وبراي مردم سخت كوش آن رفاه نسبي وعدالت برقرار است اما به دليل آن كه ثروت وپول وقدرت آفت زاست،وتنها رفاه مادي بهروزي وسعادت مطلق را تأمين وتضمين نمي كند،لذا در كنار جنبه هاي مثبت وامتيازات مادي،جامعه ژاپن از جنبه ها ونكات منفي وضعف،نارساييها وبيماري هاي اخلاقي واعتقادي برخوردار است. وآن خرافه پرستي وباورداشت هاي مذهبي بي پايه است.البته به خدا اعتقاد دارند اما خداوندي كه ساخته وپرداخته اوهام واساطير وخيالپردازي هاي متوليان اديان اصلي انان يعني شينتويسم وبوديسم و... است.
اكثريت آنان پيرو مذهب شينتو هستند كه خود پايه محكمي درباره خدا واصل توحيد ندارد...از خرافه پرستي آنان اينكه نياي پادشاه خود را از تبار اله خورشيد مي دانند.
ژاپني ها به فرمانروايشان تا مقام الوهيت احترام مي گذارند واورا مظهر مليت وهويت خويش مي پندارند وجنبه ماوراء طبيعي به او مي دهند وبراين عقيده واهي پاي مي فشارند.آنان در برابر مجسمه خدايان شينتو نيايش مي كنند ،دخيلهاي متنوع وفراواني براي مشكل گشايي مي بندند. فرهنگ برهنگي به تقليد از غرب در بين زنان آنان نيز وجود دارد...( حسين رزمجو، آداب و رسوم در جامعه ژاپن؛مجله كيهان فرهنگي، شماره 86 تير 1371 -»
ج:فرهنگ مطالعه وكتاب : شيوه آموزشي آنان عمل گرا بوده ودانش آموزان دركارهاي مدرسه مشاركت فعال دارند.(در اين زمينه بيش از اين نكاتي نيافتيم)
د:شيوه معيشت ژاپني ها: ژاپني ها به علت مشغله كاري زياد اغلب در محلهاي شغلي خود به سر مي برند ،غذاهاي خود را در رستورانها صرف مي كنند ،از اين رو چندان درخانه هاي خود نمي مانند وصرفاًبراي استراحت به منزل مي روند،فرصت كافي براي خوش وبش كردن و وقت كشي ندارند بدين جهت ساعات مفيد آنها نيز بسياز زياد مي باشد.

منابع:

1.ازكيا مصطفي؛جامعه شناسي توسعه، موسسه نشر كلمه،چاپ چهارم81
2.شايگان،داريوش؛آسيا دربرابر غرب،موسسه انتشارات امير كبير،چاپ چهارم،82
3.حسين رزمجو، آداب و رسوم در جامعه ژاپن؛مجله كيهان فرهنگي، شماره 86 تير 1371 -»
4.ابوالفضل بختياري،فرهنگ آموزش در ژاپن